Onderweg 1 (2015) 13,39 (27 juni 2015)
Het was een documentaire over het dagboek van Anne Frank. En ja, ook onze altijd vriendelijke en optimistische minister-president kwam erin voor. Hij slaagde erin, in het dagboek van een ten slotte verraden en vermoord ondergedoken meisje, een boodschap te ontdekken van veerkracht en van eigen keuzes maken. Hij was blij dat wij uiteindelijk geleerd hadden om mensen niet te beoordelen op hun afkomst, maar op hoe ze in het leven staan, op wat ze bijdragen aan onze samenleving.
Na hem verschenen nog meer pratende hoofden op mijn beeldscherm, maar het duurde even voor ik weer iemand kon verstaan. Hij had het echt gezegd. Met droge ogen. Wij beoordelen mensen op wat ze bijdragen aan onze samenleving. Ongemaskerd neoliberalisme zie je zelden op tv.
Vandaar dat we niet meer aan mensenrechten doen. Vandaar dat we alleen nog maar een ministerie van veiligheid hebben. Vandaar dat je moet leren je geweten thuis te laten als je bij een sociale dienst in Nederland werkt en het landelijke ‘tegenprestatie-voor-uitkering’-beleid mag uitvoeren, inclusief boetes en straffen. Wie niet werkt, mag ook niet eten. Wij beoordelen mensen gewoon op wat ze bijdragen aan onze samenleving. Ingewikkelder is het niet.
Het is maar goed dat we in de kerk volkomen immuun zijn voor die manier van denken. Daar reserveren we een complete achterste bank – en desnoods twee – voor wie er allemaal geen bijdrage aan onze kerkelijke samenleving leveren. We schenken een extra kop koffie voor wie niet weet wat VVB is. Hoe minder iemand kan, des te belangrijker is hij in het lichaam van Christus.
Zonder kinderen is het avondmaal niet compleet. We danken de Heer voor onze meest irritante dwarsliggers. Voor wie per se iets wil bijdragen, organiseren we veilige commissies, kerkenraden en kerkelijke vergaderingen, maar het is duidelijk dat die mensen nog veel moeten leren.
In de kerk is niets verplicht en zijn we maar voor één ding bang: dat iemand toch zou denken dat de kerk een vrijwilligersorganisatie is, waar je een bijdrage aan moet leveren. Dat zou niet meer de omgekeerde wereld van Jezus zijn. Tenslotte.