Preek over Romeinen 1:16-17

orde middagdienst
welkom
zingen: Psalmen voor Nu 84
stil gebed
votum en groet
zingen: Psalm 27,7
gebed
Schriftlezing Romeinen 1:1-17
preek over Romeinen 1:16-17
luisteren: Zou voor de Heer iets onmogelijk zijn?
zingen: Opwekking 347
gebed
mededelingen
inzameling gaven
zingen: Opwekking 574
zegen

En dat is dus het Woord waar het om gaat, zoals we vanmorgen gehoord hebben. Het eerste van mijn werk is het brengen van dat Woord.

Laten we nog eens opnieuw met elkaar beginnen, vanmiddag. Op een bepaalde manier is dat wel vreemd, na twee jaar, maar toch. We gaan elkaar de komende jaren vaker spreken. Wat is dan eigenlijk altijd de boodschap die ik meebreng, die ik met mee meeneem, die me vormt, die op de achtergrond speelt bij alles wat ik doe? Wat wil ik graag voor iedereen, inclusief voor mezelf? Wat zal er in zitten, in alles, in preken, in gesprekken, in allerlei activiteiten?

Het thema zegt het: ik wil graag dat we hier steeds meer en steeds dieper leren vertrouwen op Gods trouw. Dan zullen we vanzelf ontdekken wat die trouw allemaal inhoudt: redding, bevrijding, genezing, goedheid, vrede, noem nog maar wat, in het klein en, denk ik, ook in het groot. Gods trouw blijkt eindeloos door te gaan. Het is de God van altijd meer dan je denkt die we ontmoeten en die onze God wil zijn. Vanmiddag ontmoeten we hem aan de hand van Romeinen. Ik heb het laatste stukje van wat we gelezen hebben nog eens even in een andere vertaling op het scherm gezet, waarbij ik alle moeilijke woorden heb vervangen door andere en waarbij ook gelijk duidelijker is waar het om gaat.

Ik schaam me niet voor het goede nieuws, want het is Gods kracht die redding brengt voor iedereen die erop vertrouwt, voor Joden in de eerste plaats, maar ook voor andere volken. Dat is omdat Gods eerlijkheid erin wordt geopenbaard, zijn trouw, die vraagt om vertrouwen, zoals ook geschreven staat: ‘de rechtvaardige zal leven door vertrouwen’.

Telkens waar we gewend zijn ‘geloof’ te lezen staat er vertrouwen en waar het gaat om Gods ‘gerechtigheid’ staat er Gods eerlijkheid en trouw. Wat je dan ziet is dat het echt om ‘goed nieuws’ gaat. Er is goed nieuws omdat iemand iets voor ons gedaan heeft. Je krijgt geen goed advies: ga dat zo doen, dan wordt het wat, je krijgt goed nieuws: En er hier goed nieuws omdat uiteindelijk God zelf iets voor mensen gedaan heeft vanuit zijn eerlijkheid en zijn trouw.

Laten we daar eens even beginnen. Want — vanmorgen kwam het ook al even aan de orde in de dienst, bij het gebed — er gebeurt van alles op onze wereld. Er zijn overstromingen, afgelopen week was het zeven jaar geleden 9-11, er zijn slechte mensen, er zijn gevaarlijke mensen. Voor het besef van velen heeft dat ook nog met godsdienst te maken. Dat straalt af op ons en het straalt ook af op God. Ik werk hier als predikant en iedereen weet: dat heeft iets met God te maken. En God, nou, daar zijn vragen bij.

Hoe zit dat dan, als er een goede God is en dat soort dingen gebeuren? Hoe zit dat dan, als er een Schepper is die dingen belooft en je merkt er niets van? En dat zijn geen nieuwe vragen. Ga er rustig van uit dat het vragen van alle tijden zijn. Vragen die al gesteld worden in het Oude Testament, ruim vóór Christus. Maar het zijn vragen waar op ingegaan wordt. Gods eerlijkheid komt ergens aan het licht, dat wil zeggen: zijn antwoord op die vragen: Hoe zit dat dan? Waarom doet U dat zo? Waarom gaat dat zo? Wat gaat U daaraan doen? U bent toch de Schepper, U hebt toch iets beloofd aan Abraham, aan Israël, aan David? U zou toch iets doen? U zou toch helpen? En eeuwenlang bleef het stil, eeuwenlang kwam er niets. Het ging allemaal door zoals het ging.

Maar toen bleek dat God toch trouw is en eerlijk. Er is goed nieuws over (even terugdenken) een mens, zijn Zoon, een mens geboren als zoon van David, die geleefd heeft voor andere mensen, gestorven is en is opgewekt en bleek de Zoon van God in kracht, die bleek Koning over alles. God heeft zich er zelf mee bemoeid. Hij is zelf gekomen. Hij heeft het zelf op zich genomen. Alle vragen die je kunt hebben, over hoe het gaat op aarde, die heeft hij zelf serieus genomen, daar heeft hij zelf antwoord op gegeven op aarde. Hij heeft gezegd: Ik ga het recht zetten, ik ga het dragen, ik ga het op mij nemen, ik ben trouw.

Daarin deed hij wat hij altijd al van plan was om te doen en wat hij ook altijd al had gezegd. Het gaat over Joden in de eerste plaats, maar ook over andere volken. En laten we dat niet vergeten: het gaat altijd in de kerk over Jezus die een Jood was en is, die de koning van Israël is. Maar: waar ging het in Israël om? Even verder terug: wat had God aan Abraham beloofd, ooit, toen hij hem riep? Tegen Abraham, de oudste van de oudste van de oudste zoon van Adam, de eerste mens, had God gezegd: in jou wil ik alle volken bereiken. Via jou wil ik iets goeds voor alle volken doen, wil ik deze wereld rechtzetten en weer in orde maken. En vervolgens was de geschiedenis verder gegaan, en had het volk Israël daar contact mee verloren. Ze waren hun eigen gang gegaan. Ze waren deel geworden van het probleem. Het was geëindigd in een ballingschap.

En juist in die tijd komt dan heel sterk de vraag bij het volk Israël boven: maar wat doet God dan? grijpt hij in, of niet? Ja, in Jezus komt Gods eerlijkheid aan de dag. Hij grijpt in, heel groots, tot bij de laatste vragen van wat hier op aarde gebeurt. En ook heel persoonlijk: hij leeft voor jou, voor mij. Uiteindelijk is dat goede nieuws ook heel klein en direct dat iemand tegen jou zegt: ik houd van jou, kijk maar, ik leef voor jou, ik sterf voor jou, ik identificeer mij helemaal met jou. Maar ook heel groot: ik geef mij ook voor de wereld, ook voor wat hier gebeurt, ook voor wat hier in de stad allemaal gebeurt, en wat echt niet allemaal fijn is. Ik ben erbij en ik wil erbij zijn. Mijn leven brengt redding voor jullie allemaal en voor dit alles.

Gods trouw vraagt om vertrouwen. Dat is waar het altijd om gaat als ik ergens kom. Ik wil graag dat duidelijk is dat wat God doet groot is, dat het veel is, en dat het ook heel klein is en heel dichtbij komt en heel erg over jou gaat, jouw leven en jouw vragen bereikt. En dé reactie die gevraagd word als God iets doet, zelfs als iemand iets voor jou doet, is die van vertrouwen: ik laat dat nu ook gebeuren, ik laat dat nu toe, ik laat dat zo zijn.

Ik heb hier geloof ik als eens vaker gezegd: je kunt het als soort lakmoesproef gebruiken. Als je in de kerk iets hoort over geloof, over geloven, vervang dat woord nu gewoon eens door vertrouwen. Als dat kan dan is het oké, als dat niet kan is er iets aan de hand. Dan wordt er toch iets van jou verwacht dat jij moet doen. Dan is het toch een soort van goed advies geworden: ga jij nou dat es even doen, dan bereik je iets. Maar waar het om gaat is dat je erop vertrouwt dat Gods nieuws waar is. En hier is dat dus dat je erop vertrouwt dat het goede nieuws dat Jezus dat hij de Koning is, dat hij uiteindelijk ook alles wat hier gebeurt zal wegen, oordelen en rechtzetten. Dat je erop vertrouwt dat dat waar is en dat je daar je consequenties aan verbindt.

En dat begint met dat je erop vertrouwt dat dit waar is. Dat is het geheim van christen zijn: dat je erop vertrouwt dat iemand anders iets voor je doet, aan je geeft. Er is iets goeds gebeurd. Iemand heeft met daden bewezen dat hij van je houdt. Goed nieuws. En nu vertrouw je erop dat dit waar is. Dat hij werkelijk van je houdt. Meer is het tenslotte niet. Wij zijn niet bijzonder, ik ben ook niet bijzonder, ik wijs van me af. En ik probeer te ontvangen. En als er iets is wat ik altijd met me meeneem is het dat. Waar je ook mee zit, waar je ook mee bezig bent, let op God, let op wat hij geeft en let op wat hij voor je doet, let op wat hij allemaal nog meer kan geven, heel open, en vertrouw erop dat dat gebeurt.

Op een bepaalde manier is dat echt een on-stadse boodschap, daarom haal ik hem hier eens zo naar voren. We hebben die boodschap in de stad hard nodig. Juist in de stad hier en elders worden mensen op zichzelf teruggeworpen. De shock van verhuizen naar de stad is dat je op jezelf wordt teruggeworpen, dat je al je verhoudingen zelf moet leggen en moet onderhouden, dat het allemaal jouw keuzes zijn. Je moet jezelf redden. Als je dat lukt, heb je het fantastisch. Dat wil iedereen. En iedereen kan daar wel wat goed advies advies bij gebruiken. Juist in de stad zie je eindeloos goed advies opduiken: joh, doe dat zus, doe dat zo, en dan gaat het beter. En het moet ook beter, eindeloos. En vertrouwen dat goed advies waar is betekent dat jij aan de gang moet. Weer. En zolang je dat lukt heb je het natuurlijk nog steeds fantastisch. Maar het lukt niet iedereen en het lukt niet iedereen altijd. En dan zie je mensen eenzaam zijn en wegzakken. En vroeg of laat lukt het iedereen niet meer. Dan is het leven voorbij.

Daarom is het denk ik erg goed nieuws dat er ook goed nieuws is en niet alleen goed advies. Dat er nog iemand is die echt om je geeft en die mensen geeft die dat ook weer doen. Dat er goed nieuws is dat jij niet hoeft uit te voeren, maar waar je eenvoudig op mag vertrouwen. Tussen alle stemmen die zeggen: Joh, verbeter jezelf, dan houd ik wel van je, als je dat gedaan hebt, is er ook die stem die zegt: ik hou van jou, kijk maar, ik heb mijn leven gegeven voor jou. Daar mag je op vertrouwen, gewoonweg.

God die trouw is, in het groot, als je naar de schepping kijkt, als je journaal kijkt, zie je ook van dichtbij je in je leven op je afkomen: ik houd van jou, zegt hij. Kijk naar Jezus aan het kruis. Niemand heeft wat er gebeurt zo serieus genomen als hij. Ik ken geen andere god die uit z’n hemel komt om te helpen. Ik geen andere godsdienst die het kwaad zo serieus neemt, dat God de Schepper zich er zelf verantwoordelijk voor stelt. Dat reikt tot in het kleine, in jouw leven: liefde voor jou, aandacht voor jou, en eindeloos veel meer. Omdat het gaat om de God van altijd meer dan je denkt: altijd meer trouw, altijd meer mogelijkheden, altijd meer kansen. Zijn trouw, daar begint alles mee, en vroeg of laat zal ik er dus altijd over beginnen.

En wat er voor ons overblijft is erop vertrouwen, dat het ook werkelijk zo is. Zullen we het daar eens bij laten vanmiddag? Kort om te beginnen. Laten we luisteren naar een lied over deze God: zou er voor hem iets onmogelijk zijn?

gehouden in: Amsterdam-ZW, 14 september 2008