Preek over 1 Korintiërs 3:23

orde middagdienst
votum en groet
zingen: Liedboek 106
gebed
Schriftlezing 1 Korintiërs 3
zingen: Liedboek 440
preek over 1 Korintiërs 3:23
zingen: Liedboek 95,1.2
geloofsbelijdenis van Nicea
zingen: Liedboek 95,3
gebed
inzameling gaven
zingen: Psalm 84 (beurtzang a, v, m, v, m, a)
zegen

Het lijkt me dat het niets geen kwaad kan wanneer we ons vanmiddag 1 Korintiërs 3 weer eens indenken. U bent van Christus en Christus is van God. Als je er iets van voor je wilt zien wat dat betekent, van Christus zijn, kijk dan maar verder naar de plaat hiervoor. Die staat er niet voor niets nog. Maar wat betekent het nu om samen zo gedragen te worden? In het andere beeld van het dragend fundament zegt Paulus daar iets over in 1 Korintiërs 3. Ik hoop dat daarover nadenken aanleiding is om samen iets terug te veroveren wat van jaren her onze gemeente getypeerd heeft.

Wat ik me tenminste herinner van wat de sfeer en de onderlinge verhoudingen in Loenen altijd stempelde heeft veel met dit hoofdstuk te maken. Hoeveel we onderling ook verschilden als mensen en qua meningen, er was altijd een besef van bij elkaar horen omdat we allemaal bij de Here Jezus horen. Je neemt elkaar zoals je bent en niet zoals je vindt dat de ander moet zijn, omdat je elkaar zo uit de hand van Koning Jezus ontvangt. Wij zijn van Christus. En je gaat er dus van uit dat we allemaal op eigen manier bouwen op het enige echte fundament van de kerk: Jezus Christus. Het typeerde onze gemeente dat we niet zo’n oordeel over elkaar hadden. Dat oordeel zou later wel blijken, en het zou niet ons oordeel zijn. Vóór die tijd gingen we er van uit dat we elkaar nodig hadden om samen kerk te zijn.

Ik geloof niet dat dit onze gemeente nu nog typeert. Er zijn nog allerlei resten van deze oude manier van omgaan met elkaar, maar er is ook een harde toon van beoordelen van elkaar opgedoken. En die heeft ook bij anderen een harde opstelling opgeroepen. Er is voor een deel gebeurd wat ik maar gewoon citeer uit een commentaar bij dit hoofdstuk: we vervielen van serieuze zaken tot botsingen van persoonlijkheden en van persoonlijkheden tot niet meer dan roddel, terwijl we al de tijd pretendeerden dat het over belangrijke zaken ging. Einde citaat. Bent u dan niet als alle andere mensen? vraagt Paulus. En het is een vraag die ik de laatste tijd herhaaldelijk gehoord heb van de mensen om ons heen. We hebben echt iets terug te veroveren. Het niet doen stelt ons kerk zijn ter discussie. Laten we er voor zorgen dat het ons gemeente zijn weer gaat typeren.

Wat we terug te veroveren hebben is wat mij betreft een werkelijk besef van 1 Korintiërs 3:23: dat wij van Christus zijn en Christus van God is. Dat is het punt en zeker niet dat we het over van alles en nog wat eens worden. Het zou iets totaal nieuws in onze gemeente zijn wanneer we het allemaal eens waren over hoe het in de gemeente moet gaan, wat gemeenteleden en ambtsdragers te doen hebben en wat we samen willen bereiken. We willen vast allemaal met goud, zilver en edelstenen bouwen op het fundament Jezus Christus, maar het zou wel iets heel aparts en nieuws wezen wanneer we het eens zouden moeten worden over wat dan goud, zilver en edelstenen zijn en anders was het niet goed. Van verschillen van mening heeft het in Loenen altijd geleefd en we hebben er veel aan gehad.

Wat we terug te veroveren hebben is ook zeker niet ruimte voor kritiek op elkaar. Aan die ruimte heeft het nog nooit ontbroken hier. Iedereen mag vinden wat-ie wil over wat er dan vervolgens met kritiek gedaan wordt, maar niemand die op christelijke manier iets te zeggen heeft is hier ooit monddood gemaakt, ook de laatste tijd niet. Als je dan vindt dat anderen met hout, hooi en stro bouwen, in plaats van met de kostbare materialen die passen bij Gods tempel, mag je dat op een normale manier aan de orde stellen ook. Zo is dat hier altijd geweest en ik hoop dat het ook altijd zo zal blijven. Of gaat het niet meer om een zo goed mogelijke opbouw van de tempel van God? Daar hoort kritiek bij.

Nee, wat we terug te veroveren hebben is een werkelijk besef dat wij samen van Christus zijn en dat Christus van God is, en dat dàt de manier waarop je met elkaar omgaat stempelt. Eerst even over dat samen van Christus zijn.

Paulus fietst van daaruit door de hele bende aan groepsvorming en partijschappen in Korinte heen. Mensen maakten zich weet ik hoe druk over Paulus en Apollos en Petrus, maar wat Paulus zelf zegt is: Het is niet belangrijk wie plant of begiet; alleen God is belangrijk, want hij doet groeien. Dat geeft een enorm ontspannend effect. Om wie gaat het nu eigenlijk? En gaat het dan verder om zaken van leven of dood? Nee, bij alle reden om er goed op te letten hoe je bouwt op het fundament Jezus Christus, ook als je met hout, hooi of stro bouwt, zul je gered worden, al is het met verzengde wenkbrauwen. Die uiteindelijk ontspannen manier van omgaan met elkaar die hierbij hoort, die heeft Loenen-Abcoude vanouds getypeerd. Laten we haar zo snel mogelijk terug veroveren. Ze hoort bij samen van Christus zijn, samen gedragen worden door Hem.

En nog meer, niet? Voor Paulus is het heel vanzelfsprekend dat wanneer je van Christus bent, dat alles dan van jou is. Het is allemaal zo klein en benepen buiten de Here Jezus om. Wat is Apollos eigenlijk? En wat is Paulus? En vul je eigen namen maar in en alle ideeën die je over elkaar hebt. Bij van Christus zijn hoort een heel open houding. De een heeft dit en de ander dat, dat is bij de Here Jezus geen reden om daar ruzie over te maken, maar om zo open mogelijk te zien wat je er samen mee kunt. Alles is van u. En was dat niet iets wat altijd sprak in Loenen? Openheid voor nieuwe dingen, openheid voor ideeën, openheid zonder ons te laten knechten door regels dit of persoonlijke verhoudingen dat. Het ligt als uitdaging op ons bord: verover die houding weer terug. Ze hoort bij de Here Jezus zelf.

Samen genomen: U bent van Christus, dat betekent voor Paulus hier dat we opgebouwd worden op het fundament Jezus Christus. U bent een bouwwerk van God. En daar hoort een constructieve houding bij, altijd gericht op opbouw. Ontspannen, want het gaat om de Here Jezus en in Hem om God, open, want alles is van wie bij de Here Jezus hoort, gaat het om constructief bezig zijn: er moet een tempel gebouwd worden. Ik heb me de laatste tijd vaak afgevraagd: waar zijn we dat kwijt geraakt, dat constructieve? Maar laat dat nu even voor wat het is, er is alle reden om ervoor te gaan het terug te veroveren. U bent van Christus, wij zijn van Christus, heel goed, dat betekent gewoon dat we samen en met de christenen om ons heen opgebouwd worden op het fundament Jezus Christus en dat we allemaal ons eraan wijden dat dit bouwen doorgaat.

Dat is belangrijk en kennelijk belangrijker dan waarmee we dan bouwen. Paulus zegt niet: er mag alleen met goud, zilver en edelstenen gebouwd worden. Hij zegt ook niet: breek alles van hout, hooi en stro maar af. Dat is iets voor de dag van het oordeel. Praat er dus rustig over met elkaar hoe we in de gemeente samen bezig zijn. Probeer elkaar verder te helpen, ook met kritiek, maar houdt die ontspanning dat ons het oordeel niet toekomt. Juist dat oordelen vernietigt Gods tempel, en dat is linke soep. Je zult beoordeeld worden met dezelfde maat als die je anderen aanlegt. Als we niet meer constructief met elkaar bezig zijn valt Gods bouwwerk uit elkaar. We hebben het kunnen zien, we zijn er van geschrokken, hoop ik, laten we de goede constructieve christelijke opstelling weer terugpakken. We hebben in het verleden vaak genoeg laten zien dat we weten hoe constructief zijn moet. Laten we het weer doen.

Hoe belangrijk dat is blijkt als we doorlezen: wij zijn van Christus, ja, ontspannen dus, open en constructief met elkaar omgaan hoort daarbij. Maar dan volgt er: en Christus is van God. Als je bij Jezus komt brengt Hij je altijd bij zijn Vader, als je door Hem gedragen wordt kom je thuis bij God, als je op het fundament Jezus Christus gebouwd wordt word je opgebouwd tot een tempel voor God en woont de Geest van God in je midden. Je ontvangt elkaar als heiligen in de gemeente, als mensen die allemaal aan God gewijd zijn en zijn Geest ontvangen hebben.

Als wij van Christus zijn, op het fundament Christus Jezus gebouwd worden, gaat het er dus om dat wij samen met Christus, fundament en gebouw een tempel voor God vormen. Christus is van God. En waar gaat het om in een tempel. Nou ja, dat heeft de Here Jezus zelf nog duidelijk genoeg gemaakt bij zijn reiniging van de tempel in Jeruzalem: Gods huis moet een huis van gebed zijn, een huis van aanbidding, van eredienst, van tegen God zeggen hoe goed en groot en mooi en liefdevol Hij is. En daar hebben we elkaar allemaal bij nodig. Wij zijn zelf die tempel, zegt Paulus ons, en niet maar op onszelf, niet maar één voor één, maar samen. Dat is nu net waar het de Heilige Geest van God om gaat. Hij is de Geest die het lichaam van Christus wil bezielen, de Geest van gemeenschap, de Geest van de maaltijd. En het besef dat we elkaar nodig hebben om kerk te zijn, om God te aanbidden, om in alle toonaarden te zeggen: eer aan God, om tempel voor God te zijn, dat was altijd een besef dat in Loenen inheems was. Laten we het weer terug veroveren. U bent van Christus, wij zijn van Christus en Christus is van God.

En geeft dat dan uiteindelijk maar zijn laatste lading. Alle mensengedoe in de kerk is flut en ellende omdat er in de kerk maar één voetstuk staat en dat voetstuk is een kruis. Er staat een Lam op dat geslacht is. Zijn lichaam is gegeven om het ook onder ons te delen. Wie zijn eigen gelijk, eigen gekwetstheid, eigen wijsheid en eigen gedachten wil handhaven, gaat dat niet lukken tegenover Jezus’ gelijk, zijn lijden en de dwaasheid van God die wijzer is dan lucht-gedachten van mensen. Laten we het ook niet proberen. Waarom zouden we? Het is veel prettiger om je ontspannen, open en constructief te laten voeren aan de tafel van Christus en samen God de eer te geven voor de volkomen verzoening van al onze zonden. Vroeger waren we dat hier gewend. Laten we dat weer zien te worden. In Jezus’ naam, amen.

gehouden in: Loenen-Abcoude, 15 januari 2006